Einde HBA in zicht?

12 oktober 2011 - Op 16 februari van dit jaar werd in het Voortgezet Algemeen Overleg van de  Tweede Kamer een motie aangenomen waarin de regering ondermeer wordt verzocht te onderzoeken welke taken van de Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie (PBO) onmisbaar zijn en hoe deze zonder de product- en bedrijfsschappen zouden kunnen worden ondergebracht.

Tandtechnische branche
De tandtechnische branche heeft via het HBA met de PBO te maken. Het HBA verricht ondermeer elke vier jaar een bedrijfsstructuuronderzoek. In andere branches is ze ook actief op het gebied van ondermeer collectieve promotie. Het kabinet ziet echter slechts drie taken met publiek belang. Het betreffen de medebewindstaken – 1) taken met een publiek belang die voortvloeien uit wet- en regelgeving en de zogenaamde autonome taken die betrekking hebben op de 2) bevordering van plant- en diergezondheid en 3) dierenwelzijn en voedselveiligheid en gezondheid.

Gevolg van dit standpunt is dat alle andere huidige taken zoals voorlichting, promotie en belangenbehartiging die in het PBO-stelsel worden uitgevoerd als niet onmisbaar aangemerkt zijn. Het kabinet voorziet dan ook dat de bedrijfsschappen in de huidige vorm zullen verdwijnen.

Verplichte financiële afdracht
De door het kabinet ingestelde Beoordelingscommissie bestaande uit mevrouw A. Jorritsma, prof. Dr. W.B.H.J. van de Donk en dr. S.R.A. van Eijck betrekt een zeer kritische kijk op het functioneren en relevantie van de PBO en laat de veel gehoorde klacht van gedwongen deelname – in de tandtechniek de verplichte financiële afdracht aan het HBA – niet ongenoemd. Volgens de commissie kunnen vrijwel alle door de PBO uitgevoerde taken beter uitgevoerd worden door brancheorganisaties, sociale partners of de markt.

In het rapport geeft de commissie alternatieven voor ondermeer het 1) verzamelen, analyseren en/of verspreiden van (bedrijfs)gegevens, 2) voorlichting en informatieverstrekking aan bedrijfsgenoten, 3) belangenbehartiging, 4) voorlichting aan het algemene publiek en intermediaire organisaties, 5) promotie, 6) opleiding en scholing, 7) arbeid en arbeidsmarkt, 8) bevorderen veiligheid, veilig werken en arbeidsomstandigheden, 9) bevordering van plant- en diergezondheid en van dierenwelzijn, 10) kwaliteitsbevordering, 11) voedingsveiligheid en gezondheid, 12) maatschappelijk verantwoord ondernemen en bevorderen duurzaamheid, 13) (Technisch) onderzoek en innovatie en 14) Leefbaarheid en sociale veiligheid.

Verspreiden van informatie
Een voorbeeld is de voorlichting en het verspreiden van informatie die primair ten goede komt aan bedrijven in de sector. Brancheorganisaties zouden deze taken – eventueel tegen betaling – ook kunnen verrichten.

Scholing
Een ander voorbeeld is opleiding die primair is gericht op scholing van werkenden. In de redenering van de commissie is dit een private aangelegenheid aangezien er voldoende scholingsinstituten op de markt zijn waar ondernemers en hun werknemers terecht kunnen.

De redenering van de beoordelingscommissie is er een waarin in principe alles zonder het publiekrechtelijke orgaan uitgevoerd kan worden tenzij de bijzondere noodzaak van een andere aanpak aangetoond kan worden. Het voorstel van het Kabinet moet nog in de Tweede Kamer aan de orde komen.

TTM Service Clubleden klikken hier om het artikel 'Kamermeerderheid voor afschaffen HBA' te lezen.

TTM Service Clubleden klikken hier om het hele verslag van het overleg met de minister in februari 2011 te lezen.

TTM Service Clubleden klikken hier om het standpunt van het Kabinet te lezen.

TTM Service Clubleden klikken hier om de brief van Minister Kamp inzake PBO te lezen.